MANİSA VE KATILIM I
Katılımı birçok yönde değerlendirmek mümkün. Bu yazıda Manisa Büyükşehir Belediyesi'nin vatandaş -yerel halk- katılımının hangi boyutta olduğu genel hatları ile ifade edilecektir.
Öncelikle araştırma alanını belirlemekte fayda var. Özellikle Manisa Büyükşehir Belediyesi merkez sınırları içinde yer alan Yunusemre Belediyesi ve Şehzadeler Belediyesi vatandaş katılımını ne ölçüde gerçekleştirmektedir? Vatandaş katılımına dair neler yapılmış ya da yapılmaktadır. Katılımın yöntemi nedir? Katılımcı bütçe konusunda hangi kent uygulamaları takip edilmektedir gibi temel ve genel sorulara aydınlatıcı yanıtlar verilmeye çalışılacaktır.
Şekil 1'de özetlendiği üzere ülkemizde vatandaş, belli sürelerde yerel yöneticisini ve merkezi yönetimde görmek istediği parti-kişi-lider(i) oy verme sürecine katılarak seçmektedir. Oy verme sürecine katılan vatandaş birinci katılım mekanizmasında yer almaktadır.Temsilci, vatandaşı gerek yerel gerekse genel mecliste (TBMM) temsil edebilmektedir (Çok tartışmalı olsa da). Bu klasik olarak "yönetim" dir.
Şekil 2'de vatandaş ve yöneticilerin karşılıklı iletişim ve fikir alışverişinin olduğu durumda yönetişimin varlığından söz edebiliriz. Yönetişim, en genel anlamda vatandaş ile birlikte yönetmek anlamına gelmektedir. İşte bizim üzerinde duracağımız katılım ise ikinci katılım mekanizması olan bu tanımlamadır.
Yönetişim kavramı ile şekillenen katılım birinci boyutundan bağımsız değildir (siyasi ya da yerel yönetimi oylama). Bununla birlikte yönetişim kavramı ikinci katılım boyutu ile daha iç içe ve bütünleşiktir (kamu harcamalarına vatandaş katılımı). Şöyle ki, vatandaşın ülke yönetiminde söz sahibi olmasını istediği partiyi siyasi oy mekanizmasıyla oylamasından sonra elbette hükümet programları, kamu kurumlarının stratejik planları v.d. gibi programlarda ifade edilen "vatandaş katılımının" ölçüsü yönetişimin katılım seviyesini ortaya çıkaracaktır. Ne demek istiyorum. Şöyle; Şayet hükümet vatandaş katılımını içeren uygulamaları desteklerse alt program ve birimlerde bunun uygulanması için elverişli ortamlar olacaktır.
-Görüşme-
Manisa merkez ilçe belediyelerinde vatandaş katılımına dair gerçekleştirilen uygulamalardan bahsetmek tam da yerinde olacaktır. Öncelikle araştırmalarım çerçevesinde gerçekleştirdiğim görüşmeler dahilinde Manisa Merkez'de vatandaş katılımının belediyenin gerçekleştireceği bazı projelere ön ayak olduğu ifade ediliyor. Her proje değil ama kenti ilgilendiren belli başlı projelerde hizmet öncesi anketler, hizmet sonrası durum değerlendirmeleri şeklinde vatandaşın görüş ve talepleri alındığı ifade edilmektedir.
Yunusemre Belediyesi
Yunusemre belediyesi,Yuntdağlarındaki mahallelerde tarımsal faaliyetler için park ve bahçeler müdürlüğünün öncülüğünde belli araştırmaların yürütülmesi ile halkın taleplerinin belediyece gerçekleştirildiğini ifade etmektedir. Park ve bahçeler müdürü Fuat BALCI, antepfıstığı üretiminin ve diğer çeşitli fidanların dağıtımının başladığını ki özellikle daha önce Manisa'da üretimi olmayan besinlerin fidanlarının ilgili proje kapsamında vatandaşa dağıtımının yapıldığını ifade etmektedir. Burada belediyenin gerçekleştirdiği "Aşılama Projesi" başına karar verme mekanizması ile olmadığı, halkın tarımsal faaliyetlerle ilgili
talepleri çerçevesinde maliyetlendirme ve projelendirmelerinin yapıldığı ifade edilmektedir. Proje 2015 yılında başlamış çeşitli ağaçlar için aşılamalar yapılmıştır. Bunu talep eden üreticilere proje bitiş süresi belirtilmemiş. Menengiç üzerine antepfıstığı aşısı için 2015 yılında 31.750.00 TL , 2016 yılında 42.394.00 TL maliyetlendirme yapılmıştır. 2017 yılı için ise 90.000.00 TL tutarında maliyet bedeli ifade edilmiştir. Yunusemre belediyesi sınırlarında yer alan Yuntdağı mahallelerinden talepler toplanarak projesi gerçekleştirilen bu katılımcı uygulama kamu harcamalarında verimlilik noktasında atılan bir adım olarak değerlendirilmektedir.
Şehzadeler Belediyesi
Şehzadeler belediyesi sınırları içinde yer alan doğu kökenli vatandaşların kendi örf ve adetleri gereği taziye evlerinin yapılması adına talepleri belediye tarafından değerlendirmeye alınmıştır. İlgili talebin gerçekleştirilmesi için araştırmalar yapılıp bu evin gerekli olup olmadığına dair görüşmeler yapıldıktan sonra taziye evinin açılışı yapılmıştır. Dikkat çeken bir husus da şu ki vatandaş katılımında bir kesimin talepleri olumlu yönde değerlendirilirken ilgili talebe karşı isteksiz olan vatandaşların tepki oluşturabileceği gerçeğidir. Daha önce Akpınar Mahallesinde yapılan taziye evine vatandaşların olumsuz tepkileri neticesinde bu evlerin kaldırılması söz konusu olmuştur. (Taziye evinin etrafındaki kalabalık, ses ve hareketlilikten rahatsız olan kesimin varlığı bu evlerin kaldırılmasına sebep olmuştur.)
Özetle
21. yüzyılın yeni kamu yönetimi anlayışıyla şekillenen yönetişimin ardından gelen vatandaş katılımı, yaşanabilir kentlerin oluşmasında bir yoldur. Manisa'da vatandaş katılımı, hizmet öncesi ve sonrası anketlerle, vatandaşların muhtarlar ile iletişimi, belediye başkanının vatandaş ziyaretleri ile gerçekleşmektedir. Vatandaş katılımı, sadece katılımcı demokrasi değil aynı zamanda kamu kaynaklarının yönetiminde yardımcı bir kalem, problem çözmede ve yönetim krizinin çözümünde dikkate alınması gereken modern, alternatif ve açık fikirli bir anlayıştır. Uygulama alanında birtakım sorunlarla karşılaşılsa da kent insanının anlayışı ve istekleri noktasında orta yolu ve uzlaşmayı da beraberinde getiren yönetim iletişimini geliştiren bir platformdur. Manisa'da bu tür uygulamaların program ve plan dahilinde kurumsal anlamda gerçekleştiği katılımcı platformların artması ve yaşatılması diğer kentlere neden örnek teşkil etmesin ki...
Teşekkürler.
Gözde DOĞAN
KAYNAKÇA
Yunusemre Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürü Fuat BALCI & Ziraat Mühendisi Ayşegül ÇAKAN
Şehzadeler Belediyesi mimar ve aynı zamanda Manisa Büyükşehir Belediyesi Meclis üyesi Ulus KOTLUCA
Yorum Yazın :Misafir
